AMD ZEN 5 (SERIA RYZEN 9xxx / SOCKET AM5) - wątek zbiorczy

[DżonyBi 2 004]

16 godzin temu, Marko852 napisał(a):

W mojej ocenie cała sprawa z płytami jest dziwna i celowo nadmuchiwana aby zaszkodzić firmie asrock

Sami się przyznali do błędu tym ruchem. 

 

https://videocardz.com/newz/asrock-japan-extends-800-series-motherboard-warranty-but-only-if-you-join-their-fan-club

 

Po drugie ASRock sprzedaje 4x mniej płyt desktop niż np. taki Asus, a przypadków było piorunująco dużo. Nie ma wątpliwości, że ASRock jest winny i nie ma tu mowy o celowym nadmuchiwaniu sprawy.

 

Edytowane 9 godzin temu przez DżonyBi

[Kartofel 36]

W dniu 8.12.2025 o 10:59, Phoenix. napisał(a):

Dziś zmieniłem BIOS na najnowszą agese i co mnie zaskoczyło pierwszy raz to taki widok i trzeba było wpisać klucz ściągnięty ze strony MS. Więc może komuś się przyda żeby był gotowy na nowy BIOS na takie kwiatki.

 

Innaczej jest blokada na dysk i nie odpali systemu bez tego 👌

W jednym z wakacyjnych 2025 biosów do B760 12/13/14 gen również krzyczał o klucz odzyskiwania bitlocker. Chociaż wszystkie wcześniejsze związane z płonącymi raptorami o klucz nie pytał. 

Kilka miesięcy temu czytałem artykuły o konieczności ładowania nowych certyfikatów do "bios" GPU nvidii.

 

Z ciekawości wypytałem chata GPT co o tym sądzi i jest odpowiedź.

(oczywiście wymaga weryfikacji).

 

tl;dr nowe klucze/certyfikaty secureboot dla UEFI dla mobo i GPU.

 

Cytat

Microsoft planuje wygaszenie starszych kluczy/certyfikatów Secure Boot używanych w UEFI — te z 2011 r. — i zastąpienie ich nowymi z 2023 r., z obowiązywaniem od 2026.

➡️ To dotyczy kluczy:

KEK (Key Exchange Keys),
db (signature database),
dbx (revoked signatures),
bootloader signing CA,
które są częścią procesu weryfikacji, czy firmware i bootloader są zaufane. 

Skutki praktyczne:
Po czerwcu–październiku 2026 stare certyfikaty stracą ważność i systemy z nimi mogą:
przestać otrzymywać aktualizacje zabezpieczeń Secure Boot,
odmawiać ładowania nowych składników (bootloaderów / sterowników) podpisanych tylko nowym certyfikatem, jeśli firmware nie został zaktualizowany. 
Wsparcie HP
👉 Producenci płyty głównej (OEM/BIOS) będą musieli wypuścić aktualizacje UEFI / BIOS z tymi nowymi kluczami, inaczej Secure Boot straci właściwe działanie lub dostępność aktualizacji.

🖥️ 3) Problemy z kartami graficznymi (NVIDIA) i Secure Boot

To jest duża rzecz:
UEFI używa podpisów również na GOP (Graphics Output Protocol) firmware kart graficznych. Starsze NVIDIA mogą mieć podpisane GOP kluczami, które wygasają w czerwcu 2026. Jeśli firmware płyty głównej sprawdza podpisy przy Secure Boot, to:
starsze karty GPU mogą nie pokazywać obrazu podczas POST (bootstrap) przy włączonym Secure Boot,
system nie dotrze do BIOS/UEFI i nie uruchomi OS,
aktualizacja płyty głównej BIOS/UEFI nie rozwiązuje tego, bo problem jest w firmware GPU. 

👉 W praktyce może to wyglądać jak “soft‑brick” – PC nie startuje bez aktualizacji VBIOS GPU lub wymiany GPU. 

 

W dniu 8.12.2025 o 14:36, maxmaster027 napisał(a):

A.I. twój prywatny konfident. 

To co gosciu opisał, to TPM, tworzy indywidualny klucz i zaszyfrowany wzór maszyny w rejestrze łaćznie z PCR jako unikalny model hardwaru. Recall dla przykładu co 3s robi screenshot w (nieokreslonej rozdzielczosci) i zapisuje to za pomocą bitlockera jako hash, klucz do tego jak i wszystkiego jest w microsoft azure cloud. Majac A.I. na pokładzie ma ona dostep do klucza i moze analizowac to co robisz, i wysylac na indywidualne zapytanie microsoftu lub samoistniej co tydzien. Wychodzi na to, że A.I. mimo, że twoje dane są lokalnie przechowywane i nie opuszczaja komputera, może donosić do Microsoftu, co robisz, jak uzywasz komputera co ogladasz moze wszystko opisac. Dosc ciekawe rozwiazanie. Aczkolwiek czysto złe. 

O takie praktyki Microsoftu pewnie nikt nie podejrzewa, ale generalnie cos jest na rzeczy, z jakiegos powodu walczą z lokalna instalacja systemu, wiec wszystko sklada sie w całosc dlaczego tak sie dzieje. Rzeczywiscie modlu TMP 2.0 i bitlocker normalnemu uzytkownikowi nie jest potrzebny, wiec to dosc zastanawiajace. Zreszta kazdy program antywirusowy tez cos takiego moze robic. Innmi słowy Cybersecurity oznacza, ich bezpieczenstwo nie twoje. 

 

TPM faktycznie służy do przechowywania klucza odszyfrującego bitlocker. Jednak można uruchomić bitlocker bez TPM'a. Wtedy trzeba przy każdym uruchomienia wklepać własne hasło + potencjalnie drugie haslo do konta użytkownika windows. 

Jest wiele materiałów na temat możliwości "obejścia" bitlockera wykorzystującego TPM. Jednak nie znalazłem materiałów na pominięcie bitlockera bez TPM.

 

Win 11 póki co wciąż można zainstalować z kontem lokalnym bez zbędnych sztuczek typu rufus czy edycja rejestru (tak, mam zachomikowane .iso od 24H2  ). 

 

Edytowane 5 godzin temu przez Kartofel

[Marko852 5]

6 godzin temu, DżonyBi napisał(a):

Sami się przyznali do błędu tym ruchem. 

 

https://videocardz.com/newz/asrock-japan-extends-800-series-motherboard-warranty-but-only-if-you-join-their-fan-club

 

Po drugie ASRock sprzedaje 4x mniej płyt desktop niż np. taki Asus, a przypadków było piorunująco dużo. Nie ma wątpliwości, że ASRock jest winny i nie ma tu mowy o celowym nadmuchiwaniu sprawy.

 

 

ten ruch kompletnie nic nie znaczy, nawet u nas raz podają 3 lata x kom a raz 2 proline i owocowy. Ponadto z newsa dowiadujemy się tylko o liczbie uszkodzony płyt/procesorów a nie o ilości sprzedanych. Istotne jest ile dany producent sprzedał na konkretną podstawkę a nie całościowo gdzie dochodzą płyty dla systemów wbudowanych czy innych oem.

[DżonyBi 2 004]

Ten ruch nic by nie znaczył, ale został wykonany zaraz po filmie Gamer Nexus - ciekawy zbieg okoliczności.. Padają te procesory za często na ASRock'ach i to jest fakt. Możesz doklejać do tego historyjki. Masz do tego pełne prawo.

[lukadd 3 024]

Ja jak pisałem dalej będę męczyć Asrocka  Wewnętrzna ciekawość nie pozwala mi się pozbyć tej płyty  

 

Tylko teraz na najnowszym biosie 4.03 ponoć sporo pozmieniali w nastawach napięć. Ale dalej jest to mega podejrzane, że te procki tak łatwo się poddają i padają również na innych płytach.

 

Mój 9800X3d już na 100% potwierdzona śmierć  Wczoraj włożyłem nowego proca 9600X i wszystko śmiga  Żeby nie było dzisiaj rano jeszcze raz wyciągnąłem dla formalności 9800x3d i wrzuciłem na płytę i nie powrócił do życia.

 

W skrócie, niemal rok działał stabilnie, wszystkie napięcia były stabilne jak skała nic tam się nie działo podejrzanego, soc 1.1V stabilne jak skała, leciał na UV 5225Mhz, tempy niskie na aio, napięcia git, padł w nocy gdzie zostawiłem włączonego kompa i rano nie wstał. 

 

 

Teraz trochę o nowym procku czyli 9600X

 

 

 

Ale padaka i jakie wyżyłowanie out of box ze strony AMD. Te 5425Mhz na def/auto nawet przy trochę mocniejszym obciążeniu zobaczyć można jak świnia niebo. Napięcia dopompowane w kosmos, aby tylko w monitoringu gdzieś tam migną takt 5425 na maxie 

 

C0 -20 zbiło napięcie o ~0.1V, ale dalej to kosmos i grzałka nie do używania, C0 -30 dalej nie ma sensu używać tego taktu bo napięcia dalej dużo za wysokie i tempy w kosmos. 

 

Docelowo ustawiłem go na -200Mhz czyli 5225Mhz taki sam takt jak miałem na 9800X3d.
Przy CO -30 które wstępnie jest stabilne dalej napięcia wyższe jak na 9800X3d przy CO -15 mojej już martwej sztuki. W Cine R23 ~1.15V przy CO -30 robi ten 9600X gdzie 9800x3d przy CO -15 ~1.1V.

Tempy przy porównywalnym poborze prundu np. 120W CPU package już są ~10 stopni wyższe niż na 9800X3d w Cine R23.

 

Ogólnie, albo ta sztuka czy te wersje 9600X mają po prostu gorsze odprowadzanie ciepła, albo to jest kwestia pasty, ale trochę wątpię, aby to robiło aż takie różnice bo normalnie używałem Kryonaut'a na 9800X3d. Teraz mi ta pasta się skończyła, ale ogólnie do testów i przekładania procków i tak byłoby jej szkoda. Leciałem na MX6. Przyjdzie Kryonaut to jeszcze powtórzę testy na tym 9600X dla formalności. 

 

W każdym razie nastaw z CO-30 i takt 5225 w boost zostaje na tym procku jest to optymalna wartość. Proca sobie zostawię w razie coś  jakby kolejny 9800X3d padł, do tego za jakiś czas zbuduję sobie na nim jakiegoś zastępczego kompa tak aby stał gdzieś pod TV jako awaryjny i był w miarę nowoczesny i wydajny  

Edytowane 1 godzinę temu przez lukadd

[Phoenix. 4 983]

15 minut temu, lukadd napisał(a):

dalej napięcia wyższe jak na 9800X3d

Przeciez to rozne procki to na co ty liczysz w kwesti napiec, ze beda takie same ??  

15 minut temu, lukadd napisał(a):

Te 5425Mhz na def/auto nawet

W grach bez problemu max zegary mi trzymal  

[lukadd 3 024]

7 minut temu, Phoenix. napisał(a):

Przeciez to rozne procki to na co ty liczysz w kwesti napiec, ze beda takie same ?

Nawet 9800X3d nie są takie same bo poszczególne sztuki się różnią, jedne latają na niższych napięciach inne na wyższych i tempy podobnie. Oczywista sprawa.

 

Ta sama architektura, nie mam do czego innego porównać to porównuję do tego co miałem i co na oczy widziałem  Tempy wyższe i napięcia wyższe na 9600X vs 9800X3d co miałem. Taka ciekawostka i tyle  

Może będę miał więcej procków to porównam jeszcze do innych, albo na necie znajdę wyniki jakie napięcia dostają inne sztuki 9600X.

Edytowane 49 minut temu przez lukadd

[Doamdor 1 992]

@lukadd U mnie od premiery 9800X3D bios nie ruszany. 

 

 

Teraz jest bios 4.03, przydałoby się zrobić aktualizację. 

[lukadd 3 024]

U mnie na 3.2 biosie przeleciał ten proc dokładnie rok bez 2 tygodni. Ogólnie na pewno 5k+ godzin miał narobione.

Edit: Gwoli ścisłości to ~3 pierwsze miesiące też przeleciał na 3.10

Edytowane 39 minut temu przez lukadd

[Phoenix. 4 983]

4 minuty temu, lukadd napisał(a):

Tempy wyższe i napięcia wyższe na 9600X vs 9800X3d

Procki z kasza 3D zawsze maja nizsze napiecia, to tak z praktyki  A 9600X faktrycznie grzalka, wieksza niz 9800X3D pomimo 8 rdzeni.

[lukadd 3 024]

Ja jestem nowy w nowych AMD już nieraz to podkreślałem. A że już nie mam takiej weny do grzebania w kompach jak kiedyś i przerzucania gratów to nie obserwuję korelacji, różnic pomiędzy poszczególnymi modelami, nie śledzę tego po netach chyba, że coś okazjonalnie się przeczyta. Dostałem w łapy to piszę to co widzę i zaobserwowałem.

Edytowane 35 minut temu przez lukadd

[ju-rek 467]

47 minut temu, lukadd napisał(a):

Ale padaka i jakie wyżyłowanie out of box ze strony AMD

Nie jest taki zły

 

 

 

[Doamdor 1 992]

@lukadd Wgrałeś najnowszy bios? 9600X na przeczekanie reklamacji proca?

Edytowane 23 minuty temu przez Doamdor