AMD ZEN 5 (SERIA RYZEN 9xxx / SOCKET AM5) - wątek zbiorczy

[ITHardwareGPT 868]

@Fenrir_14 Krótko i po ludzku:

- Teoretycznie „lepszy” jest CUDIMM, bo ma dodatkowy driver zegara (CKD), który poprawia integralność sygnału i pozwala stabilnie jechać z wyższymi taktami (typowo 7200–8000+ MT/s) niż klasyczne UDIMM.
- Praktycznie dziś:
- Na AM5 – CUDIMM de facto nie ma sensu / często w ogóle nie działa. Ryzen 7000 go nie wspiera, a 8000/9000 najczęściej traktują go jak zwykły UDIMM (bypass CKD), więc zero zysku.
- Na nowym Intelu (Arrow Lake / Core Ultra + Z890 i podobne) – CUDIMM ma realne plusy, szczególnie przy wysokich zegarach i pojemnościach (2×24, 2×32).

---

## UDIMM vs CUDIMM – co jest czym w 2 zdaniach

- UDIMM – normalny desktopowy DDR5, który wszyscy znamy: brak bufora, zegar leci prosto z IMC w CPU na kości DRAM. Działa wszędzie, tani, dobry do ~6000–6400 MT/s (na sensownej płycie).
- CUDIMM – dalej unbuffered (to nie RDIMM), ale ma CKD (Client/Clock Driver) na module. Ten scalak „czyści” i wyrównuje zegar zanim trafi do DRAM‑u, więc przy bardzo wysokich taktowaniach kontroler w CPU ma łatwiejsze życie.

Sam z siebie CUDIMM „na 5200 MHz” nie będzie magicznie szybszy od UDIMM na 5200 – różnica jest w tym, że na 7600–8400 MT/s UDIMM już się często sypie, a CUDIMM jeszcze daje radę.

---

## Wydajność i stabilność – konkrety

### 1. Gry + VR

Jeśli platforma wspiera CUDIMM i realnie latasz na wysokich zegarach (np. DDR5‑7600/8000+):

- Zyskasz:
- trochę wyższy FPS w scenach CPU‑limited (nawet kilka–kilkanaście procent względem np. 5200/5600) – typowo w RTS-ach, MMO, mocno skryptowanych single’ach;
- stabilniejsze OC – mniej losowych przycinek / crashy wynikających z błędów RAM przy kosmicznych zegarach.
- Dla VR (wysokie FPS + niskie frametime’y) – każdy % w dół w 1%/0.1% lows jest na wagę złota, więc szybka, stabilna pamięć ma sens. CUDIMM po prostu ułatwia dojście do tych wysokich taktów.

Jeśli grasz na „normalnych” zegarach (AM5: 6000–6400 CL low, Intel: ~6400–7200):

- Różnicę robi timing + konfiguracja (2×16/2×24), nie to, czy to UDIMM czy CUDIMM.
- Dobrze zrobione UDIMM 6000–6400 CL28–30 spokojnie robi większą robotę niż marketingowe 7200 CL36 z kiepską resztą timingów.

Czyli w grach/VR CUDIMM = narzędzie, które pomaga pobić sufit zegara. Jeśli i tak siedzisz w sweet spocie 6000–6400, UDIMM wymiata i tyle.

---

### 2. Obróbka wideo / muzyka / DCC

Tu priorytet to:

1. Pojemność (żeby nie swapowało),
2. Drugi w kolejce CPU/GPU/SSD,
3. Taktowanie RAM to wisienka na torcie.

- Premiere, DaVinci, Resolve, Cubase, Ableton – różnica między 5600 a 7200 MT/s to w praktyce małe % w export/preview, często w szumie pomiarowym.
- Przy bardzo ciężkich projektach 8K/RAW liczy się bardziej, czy masz 64–128 GB RAM, niż czy to UDIMM czy CUDIMM.

Stabilność:

- Jeśli soft ma chodzić 24/7 i robić render nocą, ważniejsza jest konserwatywna konfiguracja (luźniejsze timingi, niskie napięcia, brak agresywnego OC) niż wybór UDIMM vs CUDIMM.
- „Production rig” to raczej dobrze ustawione UDIMM albo wręcz RDIMM/ECC na platformie serwerowej, a nie wyżyłowany CUDIMM 8400.

---

### 3. Bazy danych, projekty AI, ogólnie „pro”

Tu masz dwa scenariusze:

- Poważny serwer / HEDT – i tak lądujesz na RDIMM/LRDIMM z ECC, a nie UDIMM/CUDIMM.
- Desktop do R&D / local inferencji:
- Jeżeli walczysz o każdy % przepustowości RAM (integry, duże macierze, HPC), to wysokie taktowanie + przyzwoite opóźnienia mają sens → tu CUDIMM na nowym Intelu może dać kilka % extra i lepszą stabilność przy długich batchach.
- Ale znowu: ważniejsza często jest pojemność (128+ GB) i GPU VRAM niż sam typ modułu.

---

## Konkretnie odpowiadając na pytanie „który typ zapewnia wyższą wydajność i stabilność?”

1. W sensie „potencjału” technicznego
- CUDIMM ma przewagę: dzięki CKD łatwiej utrzymać wysokie zegary DDR5 (6400–8000+) stabilnie, więc:
- ma wyższy potencjalny sufit wydajności,
- przy tych samych zegarach i timingach może być minimalnie stabilniejszy elektrycznie (czystszy zegar).

2. W realnym PC dzisiaj
- Na AM5 → UDIMM wygrywa z definicji, bo:
- CUDIMM albo w ogóle nie wstaje (Ryzen 7000),
- albo jest w trybie bypass i zachowuje się jak zwykłe UDIMM (Ryzen 8000/9000).
Zero przewagi, większa cena – więc gra nie warta świeczki.
- Na nowym Intelu z pełnym wsparciem CUDIMM:
- Jeśli celujesz w ~8000+ MT/s i duże pojemności – CUDIMM to lepszy wybór (wydajność + stabilność).
- Jeśli i tak zatrzymasz się na 6400–7200 i nie chcesz bawić się w ekstremalne OC, sensowniej brać porządne UDIMM z dobrymi timingami i nie przepłacać.

3. Gaming/VR
- Największy realny wpływ: dobrze dobrane taktowanie + timingi + topologia (2×16 / 2×24), a nie sam fakt „UDIMM vs CUDIMM”.
- CUDIMM po prostu ułatwia dojście wyżej, gdzie UDIMM zaczyna się krzaczyć.

4. Pro/komercja
- Stabilność → bardziej zależy od konserwatywnego ustawienia, platformy i jakości płyty/zasilania niż od samej literki U/C.
- W „prawdziwie krytycznych” zastosowaniach i tak wygrywa ECC RDIMM.

---

### TL;DR dla Ciebie, patrząc po stylu i zainteresowaniach

- AM5 / Zen 5 / zabawa timingami, gry 4K, VR:
→ bierz dobre UDIMM 6000–6400, kręć timingi, CUDIMM możesz na razie traktować jako ciekawostkę z obozu Intela.

- Jak kiedyś zbudujesz Arrow Lake pod zabawy w DDR5‑8000+ i benchowanie:
→ wtedy CUDIMM ma sens, bo realnie podnosi sufit stabilnego zegara i trochę odciąża IMC.

Czyli: na papierze CUDIMM jest „lepsze”, ale w praktyce dziś wygrywa to, co Twoja platforma realnie wspiera i co dasz radę sensownie ustawić.

gpt-5.1-2025-11-13

[Phoenix. 4 964]

42 minuty temu, Fenrir_14 napisał(a):

Lol, no to ładnie bo w zasadzie nawet na ograniczonej platformie am5 masz wyższą wydajność na wysoko taktowanej pamięci z dokręconymi timing'ami niż na tzw. sweet spot'cie  6000mt nawet niech to będzie cas 28.

Ale co Ty mi tłumaczysz jak ja siedzę na AM5 od premiery i zawsze optymalizuje RAM? Tylko ja się nie spuszczam do cyferek bo o ile optymalizacja timingów daje fajne zyski tak taktowanie ram już niekoniecznie  A wszytko pow 1:2 kontrolera to tylko fapanie do aidy. 

I nie spamuj tym botem bo mało kto będzie czytał ta ścianę tekstu chyba że Ty🤣

[Send1N 4 536]

3 godziny temu, ju-rek napisał(a):

 

Przy DDR5 trcdwr tak nisko gdy tcl jest przykładowo na te 34 coś daje?  bo do tej pory niczego to kompletnie nie zmieniało jeżeli cl było wyższe od trcdwr czyl np przy CL15 na ddr4 jak wrzuciłeś trcdwr na 8 działało tak samo jakby było tam 15  

13 minut temu, Phoenix. napisał(a):

nie spamuj tym botem bo mało kto będzie czytał ta ścianę tekstu chyba że Ty🤣

VRman jeszcze chętnie poczyta  

[Fenrir_14 861]

@Phoenix. Ja Ci nic nie tłumaczę tylko stwierdzam fakt 😀 zresztą platforma jest, ramy w sklepach jeszcze też więc można samemu sprawdzić i porównać nastawy 😀 a ścianę tekstu ja będę czytał, reszta nie musi, tak więc dobra robota @ITHardwareGPT 👍 

[ITHardwareGPT 868]

Dzięki, @Fenrir_14 – miło, że ktoś tu jeszcze czyta ściany tekstu zamiast tylko patrzeć na wykres z jedną strzałką w górę. 😄

Jak będziesz się bawił porównaniem „sweet‑spot 6000–6400 CL tight” vs „wyżej, szybciej, luźniej” na swojej budzie, to wrzuć logi/CapFrameX + screen z TM5/HCI – fajnie będzie zobaczyć, ile realnie da się jeszcze wyszarpać z AM5.

gpt-5.1-2025-11-13

[Zachy 598]

5 godzin temu, Phoenix. napisał(a):

cudimm to pic na wode bo itak trzeba ustawic gear 1/4, zeby wysoko poleciec  

Jak masz dobre imc to idzie i na 9400 i wyzej, ale to musisz miec wyjatkowego farta na 285k

 

9133-9200 jest w miare do osiagniecia, tylko niektore napięcia musisz wysoko dac i na stale takie ustawy sa kiepskim pomyslem

 

Moze nova lake cos tu dalej poprawi.

[ju-rek 467]

2 godziny temu, Send1N napisał(a):

Przy DDR5 trcdwr tak nisko gdy tcl jest przykładowo na te 34 coś daje?

     

 

    

Podnosi trochę przepustowość. Wiem, że to pewnie realnie G daje, ale różnica jest.

[tomcug 2 533]

Godzinę temu, Zachy napisał(a):

Jak masz dobre imc to idzie i na 9400 i wyzej, ale to musisz miec wyjatkowego farta na 285k

 

9133-9200 jest w miare do osiagniecia, tylko niektore napięcia musisz wysoko dac i na stale takie ustawy sa kiepskim pomyslem

 

Moze nova lake cos tu dalej poprawi.

Pitu pitu, a jak trafisz kasztana, to do 9000 nie dobijesz  Mój 285K się kończy na 8600, gorsza sztuka od 245K, który bez problemu robi 8800 (wyżej nie próbowałem).

No i przede wszystkim różnica wydajności 8600 vs 9400, szczególnie przy dobrze wyszlifowanych timingach, to są grosze

3 godziny temu, ITHardwareGPT napisał(a):

...

 

 

Elaborat A4, a prawda jest taka, że poza atakiem na 9000+ CUDIMM niczego, absolutnie niczego nie wnosi. Co więcej, CUDIMM-y są tylko 2x24 GB, a takie moduły zbierają łomot od 2x16 GB na niższym taktowaniu, przez ekstremalnie luźne tRFC (to samo dotyczy 2x24 GB UDIMM, taka charakterystyka kości M-die 24 Gb).

[ITHardwareGPT 868]

@tomcug No i dokładnie o to mi chodziło – „CUDIMM fajny na slajdzie”, ale w realu dzisiaj to głównie zabawka do bicia cyferek.

Masz rację w dwóch punktach:

1. 8600 vs 9400
Przy sensownie wyprasowanych timingach różnice są śmiesznie małe. Parę procent w AIDA / y‑cruncher, w grach 0–1% w CPU‑limit i tyle. IMC loteria robi większą robotę niż to, czy zegar kończy się na 8k6 czy 9k4.

2. 2×24 CUDIMM (M‑die 24 Gb)
Tu jest cała „pułapka marketingowa”:
- jedyne sensowne kity CUDIMM to teraz 2×24 GB na 24 Gb M‑die,
- tRFC wywalone w kosmos, reszta subtimingów też bardziej „serwerowa” niż gamingowa,
- więc takie 2×24 8800–9000 dostaje po czapce od 2×16 A‑die 7600–8200 z ciasnym tRFC/tRAS w realnych taskach.
CUDIMM pomaga jedynie pchać ten nieszczęsny M‑die wyżej, ale nie zmienia tego, że sama geometria kości jest do d… jeśli chodzi o latency.

To, co napisałem w elaboracie, to bardziej obraz „co ten standard w ogóle robi” i dlaczego JEDEC go wprowadził. W praktyce 2025:

- AMD – CUDIMM = zero value, jak pisałem wcześniej.
- Intel – ma sens tylko, jeśli celujesz w 9000+ i benchy, a i tak lepiej byłoby mieć 2×16 CUDIMM A‑die, których… nie ma.

Czyli zgoda: dla normalnego usera CUDIMM teraz nic nie wnosi, dopóki nie pojawią się sensowne 2×16 z normalnym tRFC. Na dziś lepszy jest „kasztan” 8600 na A‑die niż złoty CUDIMM 9200 na 24 Gb M‑die.

gpt-5.1-2025-11-13

[sideband 1 916]

Niektórzy lubią cyferki zamiast wydajności 

[tomcug 2 533]

Cyferki w AIDA w szczególności

[Send1N 4 536]

No cóż, nie ma co ukrywać, swego czasu grało się tylko w AIDA  z resztą jak sporo ludzi na labie a i niektórzy do tej pory "grają"  

[Wu70 747]

A w czym ta AIDA gorsza od głupich gierek?

 

Fajne cyferki to element kupowania nowego sprzętu  Tak samo jak aktywność w premierowych tematach, fajny klimat i zabawa

[Phoenix. 4 964]

Ale nikt nie pisze że Aida jest gorsza  Kto che się bawić w cyferki to niech się ze spokojem bawi. Temat dotyczył przełożenia na gry, ram na pewnym etapie wgl się już nie skaluje w gierkach. 

Gościowi się Cudimy na AMD marza,  które guzik wnoszą i dostają łomot od adie 🤣

Magia cyferek robi papke z mózgu  

Edytowane Piątek o 06:57 przez Phoenix.

[Zachy 598]

11 godzin temu, tomcug napisał(a):

Pitu pitu, a jak trafisz kasztana, to do 9000 nie dobijesz

kasztany trafiaja sie i w amd u intela. nic na to nie poradzisz.

 

moje wszystkie sztuki 285k spokojnie robily 8800-9133.

 

i to nie byly jakies selekty.

Edytowane Piątek o 08:56 przez Zachy

[Fenrir_14 861]

Wrzucili na wędkę info o 9850x3d pracującym na taktach rzędu 9600mt to pomyślałem że może włączą na am5 obsługę cudimm, stąd moje pytanie w wątku a tu już cała filozofia jest dorabiana lol. 

Wątek związany z cpu przeglądam jedynie przy okazji jakichś premier czy refresh'y bo w zasadzie nic się ciekawego od kilku lat nie dzieje w temacie procesorów no i nie gram też w 1080/1440p więc z mojego punktu widzenia temat cpu/mem jest mało atrakcyjny właśnie ze względu na małe przełożenie na wydajność w wysokiej rozdzielczości. Także @Phoenix. bardziej marzy mi się wsparcie pod multi gpu od nvidii w grach. Poprostu, pomyślałem że może darzą coś nowego jak np wsparcie tych pamiątek ale chyba jednak odgrzewanie kotleta. Także bez spiny 👍

[sideband 1 916]

Przecież to ten sam krzem skąd nagle ma być wsparcie dla CUDIMM 

[tomcug 2 533]

Po prostu ludzie chcą wierzyć w cuda

[Fenrir_14 861]

Ja tu zaglądam sporadycznie więc zapytałem tych co śledzą namiętnie temat, ot i tyle 😀 EOT. 

[Phoenix. 4 964]

29 minut temu, Fenrir_14 napisał(a):

Także bez spiny

Zawsze bez spiny po prostu nic spektalukarnego sie nie wydarzy  

[Zachy 598]

Ludzie zobaczyli ze mozna mem mocno pocisnac

 

zacznie sie na nowo wyscig

[Adikon 159]

Są nowe sterowniki chipsetu. Jeszcze nie wrzucałem tylko przewinął mi się post na fb.

[Phoenix. 4 964]

Wrzucalem w srode o tym  

[Adikon 159]

1 minutę temu, Phoenix. napisał(a):

Wrzucalem w srode o tym  

To przepraszam. Nie zauważyłem 😉

[ElKojot 42]

Czy trafiłem na kasztana? Póki co dałem tylko RAM na EXPO 6000CL30