RAMU ZABRAKNIE!!! - temat panika kolejnego nadmuchanego problemu pierwszego świata sztucznie wykreowanego przez korporacyjnych księgowych. (Wątek zbiorczy)

[VRman 2 882]

 

spoko video, ale trochę śmiesznie wypada nasz Hardware Jesus z tymi emocjami. Coś mi mówi, że to na pokaz, bo wcześniej nie raz pokazywał, że mu wysokie ceny wszystkiego zwisają. Biedny nie jest. Jak będzie chciał mieć w kompie 512GB RAMu to będzie miał choćby to kosztowało 10000$, bo taka kwota to grosze w porównaniu do tego co dostaje od patronów i darczyńców. 

400K $ na zrobienie materiału o producentach pamięci?

 

On nie od wczoraj udaje obrońcę uciśnionych. 

 

Edytowane 5 Grudnia przez VRman

[Stjepan 2 513]

[lukadd 3 052]

@Stjepan Jak synek w wieku 30 lat nie radzi sobie z zakupem ramów to na serio trzeba wysłać do lekarza i to grubego  To się idealnie nadaję do przegrywów w tym temacie o związkach i podrywie w offtopie  

[VRman 2 882]

Przecież to jest bardzo stary template do mema. A tu analizy osiągnięcia sukcesów w życiu robią

[Doamdor 2 041]

 

 

Szczytu dalej nie widać. 

 

 

 

Na Morelach schodzą jak na promocji.  

 

Edytowane 5 Grudnia przez Doamdor

[Zas 346]

Serio były po 400 zł? 

 

Ja nic już nie napisze o tych, co sam kupiłem, żeby nie wykrakać jakiegoś nieszczęścia (typu: kurier się nie bał i zaj...), ale jak zobaczyłem, po ile chcą dziś sprzedać ostatnią sztukę.... Cyrk to mało powiedziane. 

[Miczi_82 40]

Ja kupiłem po 935 zestaw 2x32GB, teraz są po 2649. To jest naprawdę chore co się dzieje. Różnica miesiąca z kawałkiem.

[Radio Tirana 1 163]

Godzinę temu, Zas napisał(a):

Serio były po 400 zł?

W wakacje 400 zł za zwyczajne pamięci 32GB, bez żadnych świecidełek RGB, trzeba było dać właśnie 400 zł. 

 

Dlatego jak pod koniec października cena urosła do 500 zł, to oznaczało podwyżkę o 25% i użytkownicy Peppera stękali, że drogo. 

 

Teraz mają jeszcze drożej. 

[wallec 957]

Nie kupować, tyle to jest warte:

 

[CryptTM 427]

Złoto dzisiejszych czasów...

 

[Adikon 166]

Pytanie do graczy. Zauważył ktoś, żeby 32GB było niewystarczające na obecną chwilę? Mój komp służy do simracingu i na razie póki co odnotowałem maks 21GB użycia (włącznie z systemem i aplikacjami w tle).

[Radio Tirana 1 163]

9 minut temu, Adikon napisał(a):

Zauważył ktoś, żeby 32GB było niewystarczające na obecną chwilę?

Przy włączonym Battlefieldzie 6 i Discordzie do komunikacji głosowej zajęte mam jakieś 20GB. Do zapełnienia 32GB jeszcze długa droga. 

[VRman 2 882]

MS FS Przy zajęciu 20GB okrutnie klatkował, gdy z 48-64GB RAM chodził dobrze na tych samych kompach. Potem mieli to poprawiać. Od tego czasu nie śledziłem.

 

Są też opinie ludzi, którzy twierdzą, że do wielkich miast w Cities: Skylines potrzebują więcej. 

 

@ITHardwareGPT

 W jakich grach 32GB RAM to za mało?

Poszukaj info na temat ilości pamięci w grach. Chodzi o opinie użytkowników, nie wymagania podane oficjalnie. Interesują mnie nawet niewielkie różnice, nie spadek avg fps, ale i przycinki, choćby były sporadyczne, lub różnice w wyglądzie gry (opóźnione ładowanie assetów) jeśli takie coś w ogóle może się dziać przy braku RAMu a nie VRAMu.

 

[musichunter1x 1 399]

19 godzin temu, Stjepan napisał(a):

Przydałby się test z najwolniejszym ramem laptopowy vs  jakieś zwykłe DDR4 np. 3200mhz cl16.

Jeszcze walają się takie w niskiej cenie np. 4800mhz.

Edytowane 6 Grudnia przez musichunter1x

[Adikon 166]

Ja mam jeszcze G.Skill Ripjaws V DDR4, 2x8GB, 3200MHz, CL16 (F4-3200C16D-16GVKB) w starym PC i muszę to chyba sprzedać. 

[ITHardwareGPT 914]

@VRman To tak po ludzku: 32 GB dalej ogarnia 99% gier, ale są *konkretne* wyjątki, gdzie ludzie raportują, że 32 → 64 GB realnie wygładza stutter / asset‑streaming, mimo braku różnicy w avg FPS.

---

## 1. Co robi brak RAM vs brak VRAM

Brak RAM (systemowy):

- RAM dobija do ~95–100%, Windows zaczyna:
- kompresować pamięć,
- walić w pagefile na SSD.
- Objawy:
- krótkie, ale wyraźne freezy przy obracaniu kamerą / przelocie nad nową okolicą,
- HDD/SSD dostaje „szału” w monitorze,
- po przejściu na 64 GB:
- avg FPS prawie bez zmian,
- 1%/0.1% low wyraźnie w górę, „szarpnięcia” znikają.

Brak VRAM (pamięć karty):

- VRAM na 100%, RAM jeszcze ma zapas.
- Objawy:
- mydło/streaming tekstur („chwilę w niskiej jakości, potem się ostrzy”),
- dropy FPS przy zmianie widoków,
- często pomaga obniżenie tekstur / RT / rozdzielczości, a nie dokładanie RAM.

W praktyce „32 GB za mało” to zazwyczaj „32 GB + pagefile mieli jak wściekły”.

---

## 2. Gry, gdzie 32 GB potrafi być realnie za mało (z relacji userów)

### 2.1. Microsoft Flight Simulator 2020 / 2024

Kiedy 32 GB się kończy:

- 4K, High/Ultra, wysokie Terrain/Object LOD,
- ciężkie samoloty (Fenix/Phoenix A320, A400M itp.),
- duże lotniska payware + GSX,
- dużo softu w tle: VATSIM/IVAO, Navigraph, przeglądarka, Discord, czasem OBS,
- VR.

Przykłady z user–reportów:

- /r/flightsim, 5800X3D + 32 GB + RTX 4070, A400M nad Londynem:
- gra ~21 GB, Windows ~11 GB → 32 GB faktycznie zapełnione,
- przy obracaniu kamerą półsekundowe szarpnięcia,
- po przejściu na 64 GB:
- max FPS ten sam,
- mikro‑stuttery kompletnie znikają, nawet UI przestaje „haczyć”.
- AirNOTT (YT, MSFS 2024, 5800X3D + 4080S, 32 vs 64 GB):
- Phoenix A320 + GSX + ciężkie lotnisko → 36–41 GB użyte,
- na 32 GB gra od razu rzuca warning o braku pamięci,
- 64 GB pozwala w ogóle latać ten scenariusz bez stutterów z pagefile.

Ale: są też scenariusze, gdzie:

- MSFS zużywa 20–24 GB, całość systemu <30 GB,
- a mimo to klatkuje, bo jest „Limited by main thread” (CPU) albo patch coś zepsuł – wtedy 64 GB nie pomaga i winny jest silnik/CPU.

W skrócie pod MSFS:

- „Normalne granie” 1440p + parę dodatków → 32 GB OK.
- 64 GB ma sens gdy:
- latasz 4K/VR z addon hell,
- albo jednocześnie masz kupę softu w tle i widzisz RAM ~30–35 GB w Task Managerze.

---

### 2.2. Cities: Skylines – *jedynka* (1), *mocno modowana*

Tu królem jest liczba assetów, nie tyle sama wielkość miasta.

Z poradników i relacji:

- Przy 32 GB:
- sensowny pułap to ok. ~2000 assetów, ~50 modów,
- powyżej zaczynasz dobijać RAM + pagefile, rosną czasy ładowania i pojawiają się stuttery.
- Przy 64 GB:
- ludzie grają z 3–4k assetów, 100+ modów,
- extreme: 8,8k assetów + 147 modów – stabilnie działało dopiero na 64 GB RAM + ~96 GB pagefile.

Typowe objawy „za mało RAM w CS1”:

- ładujesz zapis 10–30 minut,
- przy obracaniu kamerą w detalicznym downtown widać krótkie freezy,
- LSM (Loading Screen Mod) pokazuje ~25–30 GB użyte z 32, reszta „dobijana” z pliku stronicowania.

Wielkie miasta w CS1 + tona modów – tak, tutaj 64 GB jest realnie używane.
Ale to jest specyficzny przypadek: *„mam 5000+ assetów i wszystko z Workshopa na raz”*.

---

### 2.3. Cities: Skylines 2

Tu jest ciekawiej: ludzie narzekają na stutter nawet na 32–64 GB, ale:

- ogromna część problemów to:
- VRAM (karty 8 GB dostają w kość),
- modsy generujące non‑stop crash dumpy (*gigabajty .dmp co kilka minut*),
- bugi w patchach (po aktualizacji nagle 3 FPS nawet w menu).

Z wątków Paradoxu:

- U jednego gościa: 32 GB RAM, zużycie gry ~14 GB, a raporty .dmp rosną z 1,4 GB do 2 GB w parę minut – gra tnie do 3–4 FPS, mimo że RAM nie jest zapchany. Winny: mod „No Vehicle Despawn” + inne nieaktualne pluginy.
- Inny user: i9‑13900K + 4090 + 32 GB, miasto 30k mieszkańców:
- 1440p/4K, preset High → 15–30 FPS i stutter,
- RAM nie jest pełny, butelka to GPU i engine.

Czy 64 GB pomaga?

- Trochę tak, jeśli:
- masz DZIKĄ ilość assetów + modów,
- jednocześnie CS2, przeglądarka, Discord, inne aplikacje,
i RAM realnie dochodzi do 30+ GB.
- Ale większość problemów CS2 to VRAM / CPU / I/O i optymalizacja, nie brak RAM.

---

### 2.4. Star Citizen

Tu jest mem „żre jak smok” i… jest w tym sporo prawdy.

- Oficjalnie: minimum 16, recommended 32 GB.
- Z praktyki:
- typowe użycie gry to ~20–30 GB (1440p),
- w 4K / Vulkan / długich sesjach + tło potrafi podejść lub przebić 32 GB.

Przykłady:

- Gracz z 32 GB + Vulkan:
- gra 24–28 GB, reszta system,
- bez pagefile – crashe OOM,
- po włączeniu pagefile i/lub zejściu na DX11 – stabilnie.
- Inny: długo gra w 4K, dużo w tle – widzi użycie ~40+ GB, po przesiadce na 96 GB nagle 0% użycia pagefile, stuttery od dysku znikają.

Ale: poradniki optymalizacji jasno mówią:

- „sweet spot” to szybkie 32 GB (DDR4 3600 / DDR5 6000),
- 64+ GB daje sensowny zysk tylko gdy:
- grasz i jednocześnie streamujesz / montujesz / odpalasz inne żarłoczne rzeczy.

---

### 2.5. DCS World (szczególnie VR, duże MP)

Tutaj 32 GB zaczyna być faktycznie „na styk” w ciężkim scenariuszu.

Z dyskusji pilotów:

- Na 32 GB w dużych misjach MP:
- klient potrafi dobijać RAM tak, że system zaczyna swapować,
- wchodzenie na serwer trwa wieki, przy wejściu „w akcję” pojawiają się dropy z np. 60→5 FPS.
- Po przejściu na 64 GB:
- te same misje nagle „w końcu grywalne” – brak brutalnych dropów przy doczytywaniu,
- średni FPS prawie taki sam, ale frametime dużo ładniejszy.

W VR (Quest, Pimax, G2):

- 64 GB pomaga pozbyć się frametime spike’ów od pagefile,
- natomiast główny cyrk i tak siedzi w:
- pipeline VR (OpenXR, Turbo Mode),
- CPU (main thread),
- opcjach typu terrain shadows / clutter.

Czyli: duże misje DCS + VR + MP → 64 GB ma sens, normalne single‑mission / 2D – 32 GB wystarcza.

---

### 2.6. Heavily modded Skyrim / inne starocie z 4K teksturami

Tutaj motyw jest podobny jak w CS1:

- Setki 4K tekstur + ENB + city overhauls:
- RAM systemowy (32 GB) zwykle jeszcze się mieści,
- VRAM i engine dostają po dupie,
- stutter przy obrocie kamery, doczytywaniu lokacji.

Userzy raportują, że:

- pagefile 64 GB vs brak pagefile → zero różnicy w stutterze,
- realna poprawa dopiero po:
- zbiciu 4K→2K/1K,
- optymalizacji tekstur (mip‑mapy, kompresja),
- odchudzeniu ENB i modów.

Czyli to nie tyle „32 GB za mało”, co „za dużo śmiecia wrzuconego w starą grę”.

---

## 3. Jak rozpoznać, że to RAM (a nie VRAM / CPU) robi mikro‑przycinki

Jeśli chcesz to u siebie rozkminić „laboratoryjnie”:

1. Odpal grę + typowy zestaw softu w tle (Discord, przeglądarka, cokolwiek zwykle leci).
2. W momencie, kiedy czujesz stutter, zrób ALT+TAB i:
- w Task Manager → Performance → Memory:
- zobacz Memory in use i Committed,
- w Resource Monitor:
- sprawdź Hard faults/sec (skoki = intensywny pagefile),
- w Afterburnerze:
- VRAM usage,
- dysk (I/O).

Scenariusz „brak RAM”:

- Memory in use ~31–32 GB (na 32),
- Committed >32 GB,
- Hard faults/sec idą w dziesiątki / setki,
- dysk ciągle „strzela”,
- VRAM niekoniecznie na 100%.

→ tu 64 GB faktycznie ma sens, bo OS przestanie tak mocno swapować.

Scenariusz „brak VRAM / CPU”:

- RAM: 20–26 GB, spokojnie,
- VRAM w momentach szarpnięć 95–100%,
- albo overlay gry krzyczy „limited by main thread”.

→ dokładanie RAM nic nie da, trzeba ciąć ustawienia / zmienić CPU/GPU.

---

## 4. Odpowiedź „for fun”: lista gier, gdzie userzy REALNIE widzą korzyść z >32 GB

„32 GB jest graniczne, 64 GB pomaga” (przy ciężkim użyciu):

- Microsoft Flight Simulator 2024/2020
4K/VR + ciężkie lotniska/samoloty + dużo softu w tle.
- Cities: Skylines 1
kilka tysięcy assetów, dziesiątki modów, duże miasto.
- Star Citizen
4K, Vulkan, długie sesje + streaming/montaż/przeglądarka w tle.
- DCS World
duże misje MP + VR, szczególnie nowe mapy.
- „Laboratoryjne” buildy typu: gra + 2 VM + Premierka w tle – ale to już workstation, nie normalny PC do gierek.

„Ludzie winą obarczają RAM, ale patrząc w liczby to głównie VRAM/CPU/engine”:

- Cities Skylines 2 – RAM rzadko jest realnym bottleneckiem, nawet przy 32 GB; problem to VRAM, I/O i babole w patchach.
- Większość nowych AAA – 32 GB zwykle starcza, a stutter to:
- VRAM 8 GB na karcie,
- albo koszmarne streamowanie/UE5, nie brak RAM.

---

Jeśli chcesz, mogę Ci zrobić osobną ściągę stricte pod MSFS:
kiedy 32 GB ma sens, a kiedy brałbym 64 / jak to zmierzyć na swoim zestawie (kroki, konkretne ustawienia, na co patrzeć w dev‑overlay).

gpt-5.1-2025-11-13

[VRman 2 882]

Heh.. Czyli do poważnego latania potrzeba więcej, ale mi na szczęście starczy, bo nie jestem fanem samolotów, a latania i raczej nie będę w ogóle latał pasażerskimi, bo po co ograniczać sobie pole widzenia (lepiej jakiś szybowice czy coś małego, z czego więcej widać) a i modów nie będę instalował. Samo włączenie VR nie podnosi automatycznie wymagań. A teraz przy podbitych cenach może developerzy się też trochę bardziej przyłożą. (pewnie nie )

 

BTW. Pamięta ktoś recenzje w Secret Service gry z gatunku "symulatory lotu" gdzie w opisie było "gra wymaga sporo pamięci. Twórcy gry przy jej tworzeniu korzystali z komputera wyposażonego w aż TRZYDZIEŚCI DWA megabajty pamięci!"

 

Mi się to wryło w... pamięć.

Edytowane 6 Grudnia przez VRman

[lukadd 3 052]

25 minut temu, Adikon napisał(a):

Pytanie do graczy. Zauważył ktoś, żeby 32GB było niewystarczające na obecną chwilę? Mój komp służy do simracingu i na razie póki co odnotowałem maks 21GB użycia (włącznie z systemem i aplikacjami w tle).

 

Więcj niż 32GB ram może być łyknięte w takich gierkach jak Cities skylines 1, szczególnie z modami,  niektóre mapy w DCS: World są mocno ramożerne i lubią 64GB, Anno 1800 z wszystkimi DLC w endgame przy wielkich populacjach. Tarkov też będzie bardziej lubił 64GB.

 

Ogólnie jak ktoś trzyma w tle jakieś pierdoły, przeglądarki, alt taby robi to warto 64GB, aby po nvme nie musiało skrobać non stop i wrzucać do page file.

[Adikon 166]

Teraz nie kupię raczej więcej RAMu, bo te ceny są dla mnie zbyt po$#&ne. Miejmy nadzieję, że kiedyś będzie "normalnie". 

[Radio Tirana 1 163]

Jak tak patrzę na obecne ceny na Amazonie to coraz bardziej utwierdzam się w przekonaniu, że Bezos nigdy nie wyśle mi tych Lexarów za 539 zł 

 

No chyba, że mu dopłacę tysiaka. 

Spoiler

 

[Dimazz 632]

z ramem pół biedy bo każdy ma te minimum 16GB a pewnie większość 32 dd4 lub 5. Nie zwiększą wymagań gier żeby robić gry dla nikogo.

Już zapwiadają podwyżki cen kart graficznych to chyba ostatni dobry moment na kupno karty i wróżą że rtx 6000 to dopiero 2027-28

 

[Crew 900 1 036]

1900 zł patior viper cl30 6000 mhz teraz stoją a w październiku 400 zł za 32 gb dałem :O 

[Radio Tirana 1 163]

6 minut temu, Crew 900 napisał(a):

1900 zł patior viper cl30 6000

A to zależy gdzie patrzysz. Na allegro sklepy mają je najtaniej na 1200 zł. 

[Crew 900 1 036]

3 minuty temu, Radio Tirana napisał(a):

A to zależy gdzie patrzysz. Na allegro sklepy mają je najtaniej na 1200 zł. 

https://www.mediaexpert.pl/komputery-i-tablety/podzespoly-komputerowe/pamieci-ram/pamiec-ram-patriot-viper-venom-32gb-2x16gb-6000mhz-1

Tu kupowałem  

 

A za dysk Dysk LEXAR NM790 2TB SSD dałem wtedy 599 zł a dziś 849 zł a za dysk Dysk LEXAR NM790 4TB SSD  1038 zł a dziś 1499 zł ...

Edytowane 6 Grudnia przez Crew 900

[Lameismyname 2 632]

8 minut temu, Crew 900 napisał(a):

1900 zł patior viper cl30 6000 mhz teraz stoją a w październiku 400 zł za 32 gb dałem :O 

Ceny rosną jak te kart graficznych w szale krypto.

Co ciekawe, jestem pewien, że gdyby poszła informacja o niedoborach sensorów do myszek, bo plastik bezbarwny przy sensorze jest jakiś rzadki, to też zadziałałby ten sam schemat. Myszki cena 4x a może i więcej, niedobory w sklepach itd. itd.